ในช่วงฤดูฝนแบบนี้ โรคที่หลาย ๆ คนส่วนใหญ่นึกถึงคงจะเป็นโรคอะไรไปไม่ได้ นอกเสียจากโรคไข้เลือดออก ที่มีพาหะนำโรคเป็นยุงลายที่จะขยายพันธุ์อย่างรวดเร็วในหน้าฝน ถ้ายุงลายกัดคนที่เป็นไข้เลือดออกในช่วงที่เป็นไข้สูง แล้วไปกัดคนอื่น ๆ ที่อยู่ใกล้เคียง ก็จะสามารถแพร่เชื้อให้คนอื่นต่อ ๆ ไปได้
โดยสถิติผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกทั่วประเทศ จากระยะเวลา 15 ปีที่ผ่านมา มีคนไทย 1,237,467 คน ต้องตกเป็นเหยื่อของโรคนี้ ส่วนสถานการณ์ไข้เลือดออกของปี 2565 ตั้งแต่ วันที่ 1 ม.ค. – 21 ก.ค. 65 มีผู้ป่วยสะสม 9,472 ราย เสียชีวิตจำนวน 7 ราย
วิธีที่ดีที่สุดในการควบคุมการระบาดของโรคไข้เลือดออก คือ การป้องกันไม่ให้ยุงกัด โดยควบคุมแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย ทั้งภายในบ้าน ชุมชน รวมถึงสถานที่สำคัญต่าง ๆ ดังนี้
1. ป้องกันไม่ให้ยุงลายกัด โดยสวมใส่เสื้อผ้าที่ปกปิดมิดชิด ใช้สารไล่ยุงชนิดต่าง ๆ
2.ทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายบริเวณบ้านและใกล้เคียง ด้วยการปิดฝาภาชนะที่มีน้ำขังไม่ให้ยุงเข้าไปวางไข่ได้ เปลี่ยนน้ำในภาชนะที่ปิดไม่ได้ เช่น แจกัน ทุกสัปดาห์ ปล่อยปลากินลูกน้ำในอ่างบัว ปรับปรุงสภาพแวดล้อมบริเวณบ้านให้สะอาดปราศจากเศษวัสดุที่อาจมีน้ำขังได้
การป้องกันไข้เลือดออกโดยใช้สมุนไพรใกล้ตัว สามารถทำได้ง่าย ๆ เพียงนำสมุนไพรอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้ มาทุบ หรือขยี้ แล้วนำไปวางในมุมอับ ที่ยุงชุกชุม น้ำมันหอมระเหยจากสมุนไพร จะช่วยไล่ยุงได้
1. ตะไคร้หอม
2. ยูคาลิปตัส
3. ผิวมะกรูด
4. ผิวส้ม
5. โหระพา
6. สะระแหน่
/%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B8%82%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B9%8C%E0%B9%84%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B8%87.png)
ในปัจจุบัน มีผลิตภัณฑ์สเปร์ยกันยุงที่ทำจากสมุนไพรให้ลือกใช้อย่างมากมาย เพื่อความสะดวกสบาย
แต่หากต้องการทำสเปรย์ตะไคร้หอมไว้ใช้เอง มีวิธีทำง่าย ๆ โดยหั่นตะไคร้หอมเป็นชิ้นเล็ก ๆ ปริมาณ 100 กรัม ผิวมะกรูดหั่นปริมาณ 50 กรัม ห่อด้วยผ้าขาวบาง ใส่ลงในโหลแก้วเติมเอทิลแอลกอฮอล์ปริมาณ 1 ลิตร ใส่การบูรปริมาณ 10 กรัม ปิดฝาให้แน่นหมักไว้ 7 วัน ระหว่างทำการหมักต้องเขย่าโหลแก้วทุกวัน เมื่อครบกำหนดกรองเอาแต่น้ำนำมาบรรจุขวดสเปรย์ ให้ติดฉลากว่าสเปรย์ตะไคร้หอมกันยุง เพื่อป้องกันการหยิบใช้ผิด วิธีใช้ให้ฉีดตามผิวกายแต่ควรระวังการสัมผัสกับเยื่อบุอ่อนที่บอบบาง เพราะอาจจะทำให้เกิดการระคายเคืองได้
หากต้องการติดตามสถานการณ์ล่าสุดของโรคไข้เลือดออกเพิ่มเติมสามารถติดตามได้ที่เว็บไซต์ของกรมควบคุมโรคที่ https://ddc.moph.go.th/dvb/ingma และนอกจากการใช้สมุนไพรไล่ยุงเพื่อป้องกันโรคไข้เลือดออกแล้ว ควรกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย หลีกเลี่ยงการเข้าไปอยู่ในสถานที่ที่มียุงชุกชุม หากต้องเข้าไปในป่า ควรทายากันยุงและสวมเสื้อผ้าที่มิดชิด ไม่ควรสวมเสื้อผ้าสีทึบ หากมีอาการไข้สูง โดยไม่มีอาการไอ เจ็บคอ หรือมีน้ำมูกไหลร่วมด้วย ควรไปพบแพทย์เพื่อปรึกษาและตรวจหาโรคไข้เลือดออก โดยเฉพาะหากพบในช่วงฤดูฝนหรือช่วงที่มีการระบาดของโรคไข้เลือดออก หากสงสัยไข้เลือดออกไม่แนะนำให้ซื้อยาสมุนไพรลดไข้มารับประทานเอง เนื่องจากอาจบดบังอาการของโรคและทำให้การรักษาล่าช้าเกิดอันตรายต่อผู้ป่วยได้
เรียบเรียงข้อมูลโดย พท.ภ.จิราภา ทองพึ่งสุข
อ้างอิง
1. กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
2. กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก